Dark Mode Light Mode
Dark Mode Light Mode

Cristóbal Balenciaga ve Balenciaga: Zamansız Bir Miras

“Tasarımcıların tasarımcısı” Cristóbal Balenciaga’nın hayatını ve modaya kattığı eşsiz dokunuşları keşfediyoruz.
Cristóbal Balenciaga Cristóbal Balenciaga
Cristóbal Balenciaga, Paris, 1968. Fotoğraf, Henri Cartier-Bresson

Cristóbal Balenciaga, zarif ve sofistike tasarımlarıyla modanın altın çağını şekillendiren bir dahi olarak tanınır. Modern haute couture’ün temellerini atan tasarımcı, kusursuz kesimleri ve yenilikçi silüetleriyle moda dünyasında kalıcı bir etki bırakmıştır. “Tasarımcıların tasarımcısı” olarak anılan Balenciaga, klasik estetiği modern yaklaşımlarla birleştirerek zamansız bir miras yaratmıştır.

Bu yazıda, Balenciaga’nın hayatını, modaya kattığı eşsiz dokunuşları ve Balenciaga markasını keşfediyoruz.

Meraklısına Günümüzde Balenciaga Markası

Balenciaga, İspanya kökenli olmasına rağmen Paris ana merkezli olan; hazır giyim ürünleri, couture koleksiyonları, çantaları ve diğer  aksesuarları ile sıklıkla karşımıza çıkan bir marka.

Markayı son zamanlarda ürettikleri ilginç tasarımları, ses getiren defileleri veya tartışmalı olaylarıyla gündemden düşmemesinden de tanıyor olabilirsiniz ama Balenciaga için durum hep böyle değildi.

Balenciaga, Çanta

Şimdi birlikte cips paketinden çantalardan uzaklaşalım ve Balenciaga’nın couture’ün tanımı olarak gösterildiği günlere gidelim.

Cristobal Balenciaga

Markanın kurucusu Cristóbal Balenciaga, 1895’de Getaria İspanya’da dünyaya geldi. Babasının vefatının sonrasında annesi terziliğe başlamıştı. Annesinden etkilenen Balenciaga henüz 12 yaşındayken moda dünyasına çırak olarak adım attı. Daha sonrasında ilk modaevini 1917’de Barselona’da açtı fakat henüz Balenciaga markası kurulmamıştı. Barselona’dan sonra Madrid’de ikinci mağazasını açtığı markasının adı Elisa’ydı. İsim annesin kızlık soyadının kısaltılmış haliydi. 

Cristóbal Balenciaga
Cristóbal Balenciaga

1937 yılındaysa İspanya iç savaşı nedeniyle Fransa’ya taşınmak zorunda kalan Balenciaga, Paris’te açtığı kendi soyadını taşıyan modaevi ile kısa zamanda Paris’in en önemli couture tasarımcısı haline geldi. Onu, Chanel ve Dior gibi o zamanın önemli isimlerinden ayıran şey ise işçiliğiydi.

Balenciaga Mağazası
Balenciaga Mağazası

Balenciaga’nın tasarımlarını en özgün kılan unsurlardan bir tanesi, hiçbir tasarımına çizerek başlamamasıydı. Onun için tasarım süreci kumaşla başlardı. Kumaşları ve çeşitli materyalleri en olabilecek en iyi halleriyle baştan yaratıyordu. Bu konudan bahsederken “Karar veren, kumaştır.” demişti.

Tüm başarısının getirdiği ilgiye rağmen küçük bir çevreye sahipti. Samimi olduğu kişi sayısı az olan Balenciaga, basına karşı olan tavırları ve isteksizliği ile de bilinirdi.

Hatta zaman geçtikçe çok daha gizli kalmaya başladı. Basını defilelerinde istemiyordu. Bu tavrı pek çok tasarımcıya ilham oldu. Balenciaga’dan sonra Givenchy ve Yves Saint Laurent’de defilelerini basına kapalı gerçekleştirdiler.


Balenciaga’dan İkonik Silüetler

Balenciaga, kadın modasında daha önce görülmemiş silüetler yaratan bir tasarımcıydı. Özellikle, Dior’un belirgin hatları vurgulayan New Look akımının popüler olduğu dönem için Balenciaga’nın tasarımları yenilikçiydi.

balenciaga babydoll dress

Örneğin; buradaki görselde gördüğünüz Babydoll elbisesinin (1958) iç astarı, vücudu sarsa da üstündeki tülün kalıbı bir illüzyon yaratmakta. Minik de bir bilgi: basından gelen olumlu yorumlara ve insanların ilgisine rağmen bu Babydoll elbiseden sadece iki adet satılmış ve bir tanesi, satın alan kişi elbise ile nasıl tuvalete gideceğini çözemediğinden iade edilmiş…

Balenciaga’nın kumaşlarla oynamayı sevdiğini anlamak sadece tasarımlarına bakarak bile mümkün. Aynı zamanda tasarımlarının, kadını çok farklı bir şekilde yansıttığını söyleyebiliriz.

Tüm farklılıkları ve özgünlüğü yaratıcılığı ile birleşince ortaya bu harika tasarımlar çıkmıştı. Bu sayede 1950’ler Balenciaga’nın yılıydı. 1950’lerde couture dünyasında Balenciaga ve Chanel dominanttı. Tabii dostlukları ve düşmanlıkları da eksik değildi… İkilinin ilişkisi ayrı bir yazıyı hak ediyor!


Günlük Giyim ve Balenciaga

Bir noktadan sonra, bireylerin ihtiyaçların değişmesi modayı ve modaevlerini derinden etkiledi. Haute couture geri planda kalmaya başladı ve günlük giyime olan ilgi arttı. Balenciaga’nın günlük giyim koleksiyonları da bu ihtiyaçlara cevap veriyordu: basit, temiz kesimli, rahat, fonksiyonel.


Evin Kapanışı

Balenciaga’nın görkemli günleri bir süre daha devam etti. Takvimler 1968’i gösterirken Cristóbal Balenciaga, Balenciaga modaevini kapattı. Bunun nedeniniyse “Gerçek ‘couture’ü tasarlamak imkansız hale gelmişti.” olarak açıkladı.

Modaevinin kapılarının kapanmasından 4 yıl sonra hayata gözlerini yuman Cristóbal Balenciaga 77 yaşındaydı. Kendisinin vizyonu ve yenilikçi tasarımları moda dünyasındaki etkilerini sürdürüyor.


Cristóbal Balenciaga’dan sonra Balenciaga

Takvimler 1986’yı gösterirken Jacques Bogart isimli bir şirketin satın alması üzerine Balenciaga markası yeniden doğdu. Kreatif direktör konumuna Michel Goma getirildi. Geçmişten günümüze birkaç kreatif direktör değişikliği yaşayan markanın kurucusundan sonraki en görkemli zamanının Nicolas Ghesquière dönemi olduğu söylenir.

Balenciaga Kreatif Direktörleri

  • Cristóbal Balenciaga (1919 -1968)
  • Michel Goma (1987-1992)
  • Josephus Thimister (1992 -1997)
  • Nicolas Ghesquière (1997-2012)
  • Alexander Wang (2013-2015)
  • Demna Gvasalia (2015 – Günümüz)

Tabii Balenciaga halen Jaques Bogart’a bağlı değil. 2001 yılında, o zamanın Gucci Group’u şimdinin Kering’i Balenciaga’nın haklarını satın aldı. Marka halen Kering bünyesinde bulunuyor.

Cristóbal Balenciaga – Dizi

Efsanevi tasarımcı Balenciaga’nın hayatına derinden tanıklık etmek istiyorsanız Disney+‘da yayınlanan orijinal dizi Cristóbal Balenciaga‘yı izlemeden geçmeyin!

Önceki Yazı
Fotoğraf: Robert Munteanu

Kitap Önerisi: Güvenilmez Anlatıcılar, Yeni Dünyalar

Sonraki Yazı

Ocak 2025 İstanbul Etkinlik Takvimi: Opera ve Bale